روغن ترمز (Brake Fluid) یکی از عناصر حیاتی سیستم ترمز خودرو است که نقش مهمی در عملکرد و ایمنی آن دارد. این مایع به عنوان ناقل فشار در سیستم هیدرولیک ترمز عمل میکند و به طور مستقیم در تبدیل حرکت پدال ترمز به نیروی متوقفکننده دامنهها و جنگلهای خودرو شرکت دارد. در ادامه به بررسی دقیقتر ویژگیها، انواع، و نکات مربوط به روغن ترمز میپردازیم.
1. وظیفه و نقش روغن ترمز:
- ناقل فشار: روغن ترمز به صورت هیدرولیکی فشار را از پدال ترمز به سیلندرهای ترمز (در چرخها) منتقل میکند.
- مقاومت در برابر جوشیدگی: این مایع باید در دمای بالا قابلیت مقاومت داشته باشد و جوش نخورد، زیرا در مواقعی که ترمزها به شدت استفاده میشوند (مانند در حال سفر در کوهستان)، دما بالا میرود.
- جذب رطوبت: روغن ترمز یک مایع هیgroscopic است، یعنی به طور طبیعی رطوبت اتموسفر را جذب میکند. این ویژگی میتواند باعث کاهش نقاط جوش و مشکلات در سیستم ترمز شود، بنابراین تعویض دورهای آن ضروری است.
2. انواع روغن ترمز:
روغن ترمز به دو دسته عمده تقسیم میشود:
a. روغنهای گلایکولی (Glycol-Based):
این نوع روغنها پرکاربردترین نوع روغن ترمز هستند و شامل انواع DOT3، DOT4، و DOT5.1 میشوند:
-
DOT3:
- دمای جوش پایینتری نسبت به انواع دیگر دارد.
- مناسب برای خودروهای شخصی استفاده میشود.
-
DOT4:
- دمای جوش بالاتری نسبت به DOT3 دارد.
- برای خودروهایی که تحت فشار بیشتری قرار میگیرند (مانند خودروهایی که در کوهستان سفر میکنند) مناسب است.
-
DOT5.1:
- نوعی پیشرفتهتر از DOT4 است.
- دمای جوش بسیار بالا و مقاومت بیشتری در برابر جذب رطوبت دارد.
- برای خودروهایی که عملکرد ترمز بالا دارند مناسب است.
b. روغنهای سیلوکنی (Silicone-Based):
- DOT5:
- این نوع روغن غیرهیgroscopic است، یعنی رطوبت را جذب نمیکند.
- معمولاً در خودروهای کلاسیک یا ویژه استفاده میشود.
- نباید با روغنهای گلایکولی مخلوط شود.
3. ویژگیهای مهم روغن ترمز: